تأثیر قرآن و حدیث بر دیوان شعر فیض کاشانی (جلد اول)

با ورود اسلام به ایران، ادبیات فارسی به ویژه شعر فارسی دستخوش تغییرات شگرفی شد. شاعران برای غنا بخشیدن به محتوای اشعار خویش از آیات قرآن کریم و روایات معصومین علیهم السلام به صورت ها و قالب های گوناگونی بهره جستند و بر گستره و عمق اشعار خویش افزودند. یکی از شاعران سده یازده، متمایز ساخته است. در این پایان نامه، سعی شده است تأثیر قرآن کریم و روایات را بر اشعار دیوان شعر فیض کاشانی مورد بررسی قرار دهیم. نخست به گزارش زندگی نامه فیض و آثار او پرداخته ایم و سپس آثار شعری او را در فصلی جداگانه مورد تحلیل قرار داده ایم. پس از آن بر اساس کتاب تجلی قرآن و حدیث در شعر فارسی آقای محمد راستگو، در دو فصل جداگانه به بررسی آیات قرآن کریم و روایات پرداخته ایم و از انواع شیوه ها و گونه های اثرپذیری مانند اثرپذیری واژگانی، گزاره ای، گزارشی، تلمیحی، تأویلی و تطبیقی در اشعار فیض سخن گفته ایم. نتیجه تحلیل آن است که دیوان شعر فیض در حقیقت تفسیری بر قرآن کریم و روایات است و برجسته ترین آراء فیض در اشعار او تجلی یافته است. هر چند عموم مردم را مد نظر داشته ولی در عین حال برای خواص نیز اشاراتی بس ژرف به یادگار نهاده است. از سوی دیگر، اشعار او، آیینه تمام نما از فضای فرهنگی و اجتماعی عصر اوست.